İsim Değiştirme Davası
İnsanın toplum içindeki en önemli kimliklerinden biri adı ve soyadıdır. Kişiler; doğum ile kendisine verilen adına ve soyadına müdahale edemedikleri için ileriki yaşamlarında sıkıntı yaşayabilmektedir. Örneğin, kişinin isminin gülünç/komik olması ya da çevresinde farklı bir adla anılıyor olması gibi durumlarda kişiler, ad ve soyadlarını ancak dava yolu ile değiştirebilirler.
İsim değiştirme davası, Medeni Kanun’un 27.maddesinde düzenlenmiştir. Kanun’un 27. Maddesi “adın değiştirilmesi ancak haklı sebeplere dayanılarak hakimden istenebilir” şeklindedir. Kanun maddesinden de açıkça anlaşıldığı üzere, ancak haklı sebeplerin varlığı halinde kişiler mahkemeden isim ve soyisminin değiştirilmesini talep edebilirler. Ancak kanunda hangi hallerin haklı neden sayılacağı teker teker belirtilmediği için, her somut olay kendi özelinde değerlendirilecektir. İsmin kötü anılan bir şahsın ismi ile aynı olması, kişinin isminin toplum nezdinde gülünç olması gibi nedenler haklı neden sayılmaktadır.
Haklı nedenlerin neler olduğu Yargıtay Kararları ile ortaya çıkmaktadır. Örneğin,
- Kişinin, çevresi tarafından farklı adla bilinmesi, çağrılması,
- Kişinin adının gülünç olması,
- Kişinin adının toplumsal ahlak kurallarına aykırı olması,
- Kişinin adının zor telaffuz edilmesi,
- Kişinin adının benimsemediği dinin değerlerini taşıması,
- İsmin, bir suçla ya da kötü bir olayla bağlantılı olması gibi nedenler haklı neden olarak sayılmaktadır.
İçerik
İsim değiştirme davası nerede ve hangi mahkemede açılır?
İsim değiştirme davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir. Kişi, davayı ikametgahının bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesinde açabilir. İsim değiştirme davasının açılmasında herhangi bir hak düşürücü süre ya da zamanaşımı öngörülmemiştir, kişi istediği zaman bu davayı açabilir.
İsim değiştirme davasını kimler açabilir?
İsim değiştirme davası ancak kişinin bizzat ya da özel vekaletname verdiği bir avukat aracılığı ile açılabilir. Vekaletnamede mutlaka isim değiştirme davası açma yetkisinin de verilmiş olması gerekmektedir. Yaşı küçük olan kişiler için dava (18 yaşından küçükler), velayet hakkına sahip veliler veya aynı şekilde özel vekaletname verecekleri bir avukat aracılığı ile açabilirler.
İsim değiştirme davasında dava kime karşı açılır?
İsim değiştirme davaları kural olarak hasımsız olarak açılsa da uygulamada davalı olarak Nüfus Müdürlüğünün gösterilmesi gerekmektedir. Davayı açan kişinin, ikametgahının bulunduğu Nüfus Müdürlüğü davalı olarak belirtilmelidir.
İsim değiştirme davası için gerekli evraklar nelerdir?
İsim Değiştirme Davası’nda davanın açılması için özel olarak bir evrak aranmaz, dava dilekçesi ve ekine eklenecek deliller ile dava açılmaktadır. İsim değiştirme davasında matbu bir dava dilekçesi bulunmamaktadır zira isim değiştirilmesi için haklı bir nedenin varlığını dava açan kişinin kanıtlaması gerekmektedir. Bunun için dava dilekçesinde haklı nedenlerin neler olduğu belirtilmeli, buna ilişkin evraklar dosyaya eklenmeli ve en az 2 tanık gösterilmelidir. İsim değiştirme davalarında en önemli delil tanık delilidir. Uygulamada asliye hukuk mahkemesi hakimi dosyadaki tüm evrakları değerlendirerek, sonrasında ise tanıkları dinleyerek karar vermektedir. İşbu dava, bir avukat aracılığı ile açılmak zorunda değildir ancak gerek yargılamanın daha kısa sürmesi gerekse haklı nedenlerin varlığının dava dilekçesinde daha doğru belirtilmesi açısından bir avukat ile davanın takip edilmesi önem arz etmektedir. Daha detaylı bilgi için ofisimiz ile iletişime geçebilirsiniz.
İsim değiştirme davası ne kadar sürer?
İsim değiştirme davası, dosya ve mahkemelerin yoğunluk durumuna göre değişkenlik göstermekle birlikte dosyadaki tüm evrakların zamanında toplanması ve tanıkların ilk celsede dinlenmiş olması durumunda, davanın 3-6 ay arasında karara çıkması beklenir. Mahkeme, isim değiştirme davasını kabul ettiğinde kararın gazetede ilan edilmesi gerekmektedir. Mahkemece karara bağlanılan değişiklik ilgili nüfus müdürlüğüne bildirilir ve nüfus müdürlüğü gerekli değişiklikleri yapar.
İsim değiştirme davasına itiraz yolu açıktır. Ad ve soyadı değişikliği nedeniyle herhangi bir şekilde zarar görenler, değişiklikten haberdar olunmasından itibaren 1 yıl içerisinde isim ve soyadı değişikliği kararının kaldırılması için dava açabilir.
İsim değiştirmek için dava açmak zorunda mıyım?
Nüfus Hizmetleri Kanunu ek geçici 8. maddesi gereğince belirli hallerin varlığı halinde dava yoluna gitmeden Nüfus Müdürlüğüne dilekçe ile başvuru ile yapılmaktadır.
“Kişinin iki yıl içerisinde yerleşim yerinin bulunduğu nüfus müdürlüğüne yazılı olarak başvurması kaydıyla; 21/6/1934 tarihli ve 2525 sayılı Soyadı Kanununun 3 üncü maddesine aykırı soyadları ile yazım ve imla hatası veya düzeltme işareti kullanılmamasından kaynaklanan anlam değişiklikleri bulunan ad ve soyadları, mahkeme kararı aranmaksızın, il veya ilçe idare kurulunun vereceği kararla bir defaya mahsus olmak üzere değiştirilebilir.”
Aralık 2017’den Kasım 2019’a kadar uygulanan bu kanun ile birden çok insan mahkeme yoluna gitmeden yukarıda sayılan hallerin varlığı halinde Nüfus Müdürlüğüne başvurarak ad soyad değişikliğinde bulundular. 24 Aralık 2019’de çıkarılan kanuna ile bu süre uzatılmış olup, ad ve soyadı değişikliğiyle ilgili iş ve işlemler 3 yıl boyunca mahkeme kararı aranmaksızın il ve ilçe idare kurulunca yürütülmeye devam edecektir.
Detaylı bilgi için ofisimizle iletişime geçebilirsiniz.